Wat is Integratieve Kinder- en Jeugdtherapie?
indicaties
integratief werken
therapieverloop
Integratieve kindertherapie is een vorm van psychotherapie voor kinderen en jongeren van 4 t/m 17 jaar.
Door kinderen ervaren als een leuke vorm van therapie omdat er alle ruimte en erkenning is voor alles wat voor 't kind op dat moment het allerbelangrijkst is. In de therapie krijgt het kind de ruimte om op zijn of haar geheel eigen manier aan de klacht te werken.
Ik ga ervan uit dat kinderen diep van binnen weten wat ze nodig hebben en ook de oplossing voor hun klacht kennen. Vaak is deze oplossing nog op onbewust niveau aanwezig maar middels allerlei spel- en interventietechnieken werken we naar deze oplossing toe.
De al aanwezige hulpbronnen en talenten boren we aan en worden versterkt; alles wat 't kind al heel goed kan, zodat het kind ook werkelijk sterker komt te staan. Ik ga uit van de deskundigheid van het kind, hij of zij heeft tenslotte al die tijd ervaring met hetgeen waar hij of zij last van heeft.
Ik werk dan ook altijd met de klacht van het kind, al ligt die vaak op één lijn met de klacht van de ouders. Samenwerking met de ouders is daarbij van groot belang.
De diagnose richt zicht vooral op de vraag; hoe steekt een kind van binnen in elkaar, wat is de onderliggende pijn, die te erg is om te voelen, en hoe beschermt een kind zich hiertegen….of welke beperkende overtuigingen heeft een kind? Nog belangrijker…welke hulpbronnen draagt een kind (onbewust) in zichzelf mee?
Het is erg prettig als er weer ruimte wordt gecreëerd voor begrip voor het kind en een nieuw evenwicht, zodat zowel ouders als kind weer op prettige wijze samen verder kunnen.
Indicaties
- emotionele problemen zoals angsten, fobieën, traumaverwerking, rouw en verlies verwerking, gevolgen van een echtscheiding
- psychosomatische klachten, b.v. buikpijn, hoofdpijn of eczeem; natuurlijk is het van belang dat een medische oorzaak uitgesloten wordt
- aangeleerde probleemgewoontes zoals nagelbijten, duimzuigen, tandenknarsen, onzichtbaar maken/ geen aandacht kunnen vragen of teveel aandacht vragen
- gedragsproblemen zoals woedeaanvallen, stelen, liegen, gebrek aan concentratie
- ontwikkelingsproblemen zoals slaap-, eet- of zindelijkheidsproblemen, hechtingsproblematiek
- bijzondere eigenschappen zoals nieuwe tijdskinderen, hoogsensitiviteit, hoogbegaafdheid
- in aanleg aanwezige problematiek; ADHD, contactstoornissen, e.a.; een kind kan leren hoe hier zo goed mogelijk mee om te gaan.
Bij specifieke leerproblemen ligt de behandeling op een ander terrein. Leerproblemen en gedragsproblemen kunnen echter met elkaar te maken hebben.
Overleg tussen de arts en/of leerkracht en de therapeut kan noodzakelijk zijn. Hiervoor wordt altijd toestemming van de ouders gevraagd. Ik ben als therapeut gebonden aan het beroepsgeheim. Met uitwisseling van gegevens wordt dus zeer zorgvuldig omgegaan.
In sommige gevallen zal ik het kind doorverwijzen naar een gespecialiseerd arts of andere therapeut. Het kan zijn dat een andere therapievorm wellicht meer aansluit bij het kind.
Contra indicaties voor kindertherapie: vitale depressie, psychose, psychopathie, gesloten systeem in het gezin.
Integratief werken vanuit verschillende invalshoeken
Ieder kind is uniek en heeft dus recht op een benadering die op zijn of haar situatie en mogelijkheden is gericht. Niet het behandelmodel maar het kind staat daarom centraal.
Vanuit de integratieve benadering bekijk ik het kind vanuit zes verschillende invalshoeken:
- De grote JIJ, de kleine jij en je afweerpatronen (psychodynamisch model). In de therapie kan het kind onverwerkte ervaringen gaan helen vanuit eigen kracht.
- Het helpen zoeken naar zingeving en vorming van identiteit (spiritueel model). In de therapie kan het kind zich op een speelse wijze bezinnen op zijn of haar sterke kanten; onderzoeken wie je bent en wat je wilt.
- Het gezin (systeemtherapeutisch model). Het kind kan mogelijk met zijn of haar gedrag zijn omgeving iets proberen te vertellen. De ouders kunnen die boodschap leren verstaan.
- Wat vertelt het lichaam? (medisch model). Soms worden psychische klachten ook heel duidelijk in het lichaam gevoeld. Op deze manier worden lichaam en geest geïntegreerd.
- Draagkracht/draaglast verhouding (stressmodel). In de therapie kan gewerkt worden aan draagkracht vergroten maar ook aan draaglast verkleinen.
- Het aan- en afleren van gedrag (gedragstherapeutisch model). In de therapie kunnen sociale vaardigheden worden aangeleerd.
De bovenstaande therapiemodellen hebben elk hun beperkingen en overlappen elkaar gedeeltelijk. In het belang van het kind selecteer ik die interventies uit de verschillende modellen die voor het kind van belang zijn. Het kind zelf blijft echter altijd centraal staan. Dit maakt dat de therapie nooit afhankelijk wordt van een bepaalde methodiek of visie van de therapeut.
Hoe verloopt de therapie?
Na aanmelding (op initiatief ouders of op aanraden van leerkracht, arts e.d.) volgt eerst een intakegesprek tussen ouders en therapeut op basis van een vooraf toegestuurde vragenlijst.
Ouders kunnen belangrijke informatie geven over hun kind en hun kijk geven op de mogelijke oorzaak van het probleem.
Dan 'werk' ik vijf keer een uur met het kind waarin ik de denk- en leefwereld van het kind beter leer kennen. Dat gebeurt via praten en spelen met materialen die aansluiten bij wat het kind leuk vindt, zoals knuffels, poppen, spelletjes, verkleedkleren, boeken, tekenen en vele andere mogelijkheden.
Kinderen geven op geheel eigen wijze aan op welke manier ze het beste geholpen kunnen worden. Soms is het een hele drukte op de speelzolder en komen alle dieren uit de kast…of wordt er geschoten met pistolen of met een zwaardslag wordt de draak gedood…Een ander uur is ’t fluisterstil en is het rode kussen de plek om op een rustige manier je binnenwereld te verkennen….
In de diagnosefase gaat het om onderzoek en verheldering van de klacht. De privé-aandacht voor het kind werkt vaak al zeer positief.
Na vijf sessies met het kind volgt opnieuw een oudergesprek. Ik stel een procesplan op voor het eventuele vervolg van de therapie, geef een schatting van het aantal sessies en mogelijke adviezen aan de ouders.
Om kinderen op weg te helpen naar de gewenste toestand maak ik gebruik van b.v. een voor het kind geschreven verhaal (metafoor), samen een verhaal spelen (imaginaties), op band ingesproken ontspanningsoefening (passieve imaginaties) en andere interventies waar een kind baat bij heeft.
Na elke vijf sessies is er een oudergesprek waarin met de ouders het proces besproken wordt en eventuele communicatie en/of begeleidingsadviezen worden gegeven.
In de laatste fase vindt de evaluatie en afronding plaats. Vaak geeft het kind het moment van afronding zelf aan. Soms is een therapie met een paar sessies klaar, soms duurt het wat langer.
Indien van belang werk ik meer of minder met de ouders of neem ik contact op met andere belangrijke personen rondom het kind zoals de leerkracht. Dit gebeurt uiteraard altijd in overleg met de ouders.
Ervaringen;
'Heel erg bedankt voor jouw bijdrage om E. weer in haar spontane, creatieve en kleurige zelf te laten geloven. Een bang volgeltje is het zeker niet.' Februari 2005
'Ik wilde nog even vertellen dat sinds jullie gesprekken J. geen enge dromen en gedachtes meer heeft gehad. Hij is heel opgewekt begonnen aan zijn nieuwe middelbare school.' Oktober 2015
'Al een stuk ouder en wijzer geworden en terug bij Liesbeth maar toch nog altijd rondlopend met mijn 4-jarige kleintje die ik de hele tijd vergeet. Fijn dat ik weer bij je mag komen!' Februari 2014
'Het was erg leuk. Ik heb veel van je geleerd. Ik schrijf je nog heel vaak brieven. Mijn hoofdpijn en buikpijn is over en je hebt me daarbij geholpen met het verhaal over het vliegend paardje en met het zonnetje.' mei 2004